İl İl Kına Gecesi Gelenekleri

Her şeyde olduğu gibi düğün, nişan ve kına gecelerinde de farklılıklar ve yöresel adet ve alışkanlıklar gözlenmektedir. Hatta il il kına gecesi gelenekleri ile birbirinden değişik olan alışkanlıklar bulunmaktadır. Her ilin, ilçenin ve her bölgenin sıra dışı evlilik ve kına gecesi adetleri vardır.

Her İlde Kına Gecesi Nasıl Yapılır?

Birkaç şehrimizden sizlere örnekler sunarak kına gecesi geleneklerimizden bahsedeceğiz. Konya ilimizde kına geceleri; tüm kız bakma, kız isteme, nişan hazırlıkları tamamlandıktan sonra sıra düğün ve kına gecesi hazırlıklarına gelir. Düğün günleri Konya da Pazar ya da Perşembe günü yapılır, günler öncesinden yemek hazırlıkları başlar. Gelinine oğlan evine geleceği günün sabahı pilav verilir. Pilavın verilmeden önceki gece zamah düzenlenir. Zamahta çalgılar çalınır ve içkiler içilir. Damat’ın maddi durumu iyi değilse zamah fakir geçer, durumu iyi ise zengin ve eğlenceli geçer. Konya da kına gecesine zamah denilmektedir. Kız evinde eğlence hazırlanır. Oğlan evinden birkaç bayan da eğlenceye katılır. Kız evinde türküler eşliğinde gelin kızın eline kına yakılır. Mardin ilinde kına gecesi; diğer tüm aşamalar tamamlandıktan sonra düğün aşamasına gelinir. Düğün Salı günü başlayıp cumartesi günü son bulur. Salı gecesi erkek evinde damadın yakınları ile küçük kına gecesi yapılır. Çarşamba günüde damat evinde büyük kına gecesi yapılır. Damat evinin avlusunda kocaman ateş yakılır. Çalgılar çalar oyunlar oynanır. Zifaf odası hazırlanır ve zılgıtlar eşliğinde damat omuzlarda gezdirilir. Gecenin ilerleyen saatlerinde hazırlanan kına, grup halinde ve altından oluşan hediyeler ile kız evine götürülür. Giden kından gelinin ve damadın avucuna sürülür. Perşembe günü de gelinin evinden alınacağı ve düğünün devam edeceği gündür.

Zonguldak ilinde kına gecesi; tüm aşamalardan düğün aşamalarına geçildiğinde düğün günü Perşembe ya da pazartesi olarak belirlenir. Düğünün ilk günü oğlan evinde pişen içine para yerleştirilmiş olan helva kız evine getirilir. İkinci günü damat kına gecesi günüdür. Üçüncü günse gelin kınasının günüdür. Gelin çeyizi gelin odasında sergilenir. Akşam Damat’ın eşlik etmesi ile kına gecesi eğlencesi başlar. İlerleyen saatlerde iki kişi elinde yastık ve kına tepsisi ile odaya girer. Başı örtülü olarak gelin odaya getirilir. Yastığa oturtturulur. Odada duran hanımlar gelin indirme ezgisini söylerken geline kına yakılır ve eline para konur. Gelinle oynamaya başlanır. Gece yarısı olduğunda da yemekleri ve börekleri alan damatın arkadaşları gelin evine gelir. İçkili, yemekli eğlence devam eder. Sabaha gelin alma günü olarak düğün devam eder. Kırşehir ilinde kına gecesi; kına gecesine sabahtan başlanır ama kına yakılmaz sadece kıyafetler sergilenir. Akşama doğru köçekler eşliğinde kız evinde kına yakmaya gidilir. Oyunlar oynanıp bahşişler verildikten sonra kına yakma işlemine geçilir. Kına özenmiyor esprisi ile bahşişi alan kadınlar kınayı özer. Önde def çalan kadın arkasında gelin ve gelinin arkasından mumlar, kına tepsisini taşıyan kızlar misafirlerin olduğu odaya türkü söyleyerek girer. Kaynana gelinine hediyesi verir ve geline kınası yakılır. El sarılmadan duvara parmak bastırılır. Konulara çerez dağıtılır. Ana kız ağıtı yakılır. Geç saate kadar oynanır eğlenilir.

Şimdiki Zaman Kına Gecesi

Eskiden kına geceleri zorunlu olarak alışkanlık haline getirilmiş adetler arasına yer almaktaydı. Artık günümüzde kına gecesi, evlilik öncesinde stres atma yani bir nevi bekârlığa veda gibi eğlence haline geldi. Sonuçta eski zamanda olsa, şimdiki zaman da olsa esas amaç olan eğlenmek hali gerçek yerini korumaktadır.